राष्ट्रीय गणित दिवस 2023: श्रीनिवास रामानुजन बद्दल जाणून घ्या
1887 मध्ये या तारखेला जन्मलेल्या गणितज्ञ श्रीनिवास रामानुजन यांच्या सन्मानार्थ 22 डिसेंबर रोजी राष्ट्रीय गणित दिवस साजरा केला जातो.
राष्ट्रीय गणित दिवस 2023: भारत दरवर्षी 22 डिसेंबर रोजी राष्ट्रीय गणित दिवस साजरा करतो. हा दिवस प्रसिद्ध गणितज्ञ श्रीनिवास रामानुजन यांची जयंती आहे. 2012 मध्ये तत्कालीन पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांनी या महापुरुषाचा सन्मान करण्यासाठी हा दिवस राष्ट्रीय गणित दिवस म्हणून घोषित केला.
राष्ट्रीय गणित दिवस स्पर्धा २०२3
रामानुजन यांच्या जीवनाबद्दल आणि कार्याबद्दल येथे काही माहिती आहे जी विद्यार्थी त्यांच्या गणित दिवसाच्या भाषणात आणि निबंधात वापरू शकतात:
- श्रीनिवास रामानुजन यांचा जन्म 22 डिसेंबर 1887 रोजी इरोड, तामिळनाडू येथे तामिळ ब्राह्मण अय्यंगार कुटुंबात झाला.
- रामानुजन यांनी 1903 मध्ये कुंभकोणम येथील शासकीय महाविद्यालयात शिक्षण घेतले. महाविद्यालयात, गैर-गणित विषयांकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे ते परीक्षेत नापास झाले.
- 1912 मध्ये, रामानुजन मद्रास पोर्ट ट्रस्टमध्ये लिपिक म्हणून काम करू लागले. याच ठिकाणी त्याच्या अलौकिक बुद्धिमत्तेची ओळख एका सहकाऱ्याने केली होती जो एक गणितज्ञ देखील होता. सहकाऱ्याने रामानुजन यांना ट्रिनिटी कॉलेज, केंब्रिज विद्यापीठाचे प्राध्यापक जीएच हार्डी यांच्याकडे पाठवले.
- पहिले महायुद्ध सुरू होण्याच्या काही महिन्यांपूर्वी रामानुजन ट्रिनिटी कॉलेजमध्ये दाखल झाले. 1916 मध्ये त्यांनी विज्ञान शाखेची पदवी (बीएससी) प्राप्त केली. 1917 मध्ये लंडन मॅथेमॅटिकल सोसायटीवर त्यांची निवड झाली.
- पुढील वर्षी, लंबवर्तुळ कार्ये आणि संख्यांच्या सिद्धांतावरील संशोधनासाठी त्यांना प्रतिष्ठित रॉयल सोसायटीचे फेलो म्हणून निवडण्यात आले.
- त्याच वर्षी, ऑक्टोबरमध्ये, ते ट्रिनिटी कॉलेजचे फेलो म्हणून निवडले जाणारे पहिले भारतीय ठरले.
- रामानुजन 1919 मध्ये भारतात परतले. एका वर्षानंतर, त्यांनी वयाच्या 32 व्या वर्षी अखेरचा श्वास घेतला.
- 2015 मध्ये श्रीनिवास रामानुजन यांच्या चरित्रावर आधारित ‘द मॅन हू नो इन्फिनिटी‘ हा चित्रपट प्रदर्शित झाला होता. हे गणितज्ञांचे जीवन आणि प्रसिद्ध गणितीय सिद्धांत स्थापित करण्याच्या दिशेने प्रवासाचे वर्णन करते.
- रामानुजन यांची गणितीय प्रतिभा अशी होती की त्यांनी स्वतःची प्रमेये शोधून काढली आणि स्वतंत्रपणे 3900 निकाल संकलित केले.
- रामानुजन यांच्या जीवनचरित्र ‘द मॅन हू नो इन्फिनिटी‘ रॉबर्ट नाईगेलमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे, जीएच हार्डी एकदा रामानुजन यांना रुग्णालयात भेटायला गेले होते. मिस्टर हार्डीने त्याला सांगितले की तो ‘1729’ नंबर असलेल्या टॅक्सीमध्ये आला होता जो एक सामान्य नंबर होता. रामानुजन म्हणाले की नाही. 1729, ज्याला नंतर हार्डी-रामानुजन क्रमांक असे संबोधले गेले , ही सर्वात लहान संख्या आहे जी दोन वेगवेगळ्या क्यूब्सची बेरीज म्हणून दोन वेगवेगळ्या प्रकारे व्यक्त केली जाऊ शकते, ते म्हणाले.
