राष्ट्रीय विज्ञान दिन 2022: विद्यार्थ्यांना विज्ञान दिवसाविषयी माहिती असायला हवी अशा गोष्टी
National Science Day 2022: Things students need to know about Science Day
राष्ट्रीय विज्ञान दिन 1987 पासून दरवर्षी 28 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस विज्ञानातील सर सीव्ही रमण यांच्या अपवादात्मक कामगिरीचा उत्सव साजरा करतो. त्यांचे सर्वात उल्लेखनीय योगदान म्हणजे रमन इफेक्टचा शोध, ज्याने त्यांना 1930 मध्ये नोबेल पारितोषिक मिळवून दिले. त्यांच्यासारख्या शास्त्रज्ञाचा सन्मान केल्याने भविष्यातील पिढीला त्यांच्या स्वप्नांचा पाठपुरावा करण्याची आणि विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या जगात ठसा उमटवण्याची आशा निर्माण होते.
भारतीय भौतिकशास्त्रज्ञ चंद्रशेखर वेंकट रमण यांनी रमण प्रभावाचा शोध लावल्याच्या स्मरणार्थ 28 फेब्रुवारी रोजी राष्ट्रीय विज्ञान दिवस किंवा राष्ट्रीय विज्ञान दिवस साजरा केला जातो.
भारतीय भौतिकशास्त्रज्ञ चंद्रशेखर व्यंकट रमण यांनी स्पेक्ट्रोस्कोपीमधील एक घटना असलेल्या रामन प्रभावाच्या शोधाची आठवण म्हणून राष्ट्रीय विज्ञान दिन किंवा राष्ट्रीय विज्ञान दिवस 28 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो. कोलकाता येथील इंडियन असोसिएशन फॉर द कल्टिव्हेशन ऑफ सायन्सच्या प्रयोगशाळेत काम करताना सीव्ही रामन यांनी रमन इफेक्ट शोधला. त्यांच्या शोधासाठी, सीव्ही रमण यांना भौतिकशास्त्रातील प्रतिष्ठित नोबेल पारितोषिक देण्यात आले.
1987 पासून, भारताने हा दिवस राष्ट्रीय विज्ञान दिन म्हणून या महान शास्त्रज्ञाला श्रद्धांजली वाहण्यासाठी साजरा केला.
सीव्ही रमण आणि राष्ट्रीय विज्ञान दिनाच्या समारंभाबद्दल येथे काही तथ्ये आहेत जी विद्यार्थ्यांना माहित असणे आवश्यक आहे:
- सीव्ही रमण यांना 1954 मध्ये भारताचा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, भारतरत्न मिळाला.
- “प्रकाशाच्या विखुरण्याच्या कामासाठी आणि त्यांच्या नावाच्या प्रभावाच्या शोधासाठी” त्यांना 1930 चे भौतिकशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक देण्यात आले.
- राष्ट्रीय विज्ञान दिन साजरा करण्यामागचा उद्देश विज्ञानाचे महत्त्व आणि त्याचा उपयोग लोकांमध्ये पसरवणे हा आहे.
- 1986 मध्ये, नॅशनल कौन्सिल फॉर सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी कम्युनिकेशन (NCSTC) ने भारत सरकारला 28 फेब्रुवारी हा राष्ट्रीय विज्ञान दिवस म्हणून घोषित करण्यास सांगितले.
- भारत सरकारने हा प्रस्ताव स्वीकारला आणि हा दिवस राष्ट्रीय विज्ञान दिन म्हणून घोषित केला.पहिला राष्ट्रीय विज्ञान दिन 28 फेब्रुवारी 1987 रोजी साजरा करण्यात आला.
- राष्ट्रीय विज्ञान दिन 2022 ची थीम ‘शाश्वत भविष्यासाठी विज्ञान आणि तंत्रज्ञानातील एकात्मिक दृष्टीकोन’ आहे.
- नॅशनल कौन्सिल फॉर सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी कम्युनिकेशन (NCSTC) डिपार्टमेंट ऑफ सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी (DST) ही नोडल एजन्सी आहे जी देशातील राष्ट्रीय विज्ञान दिन, विशेषत: वैज्ञानिक संस्था आणि संशोधन प्रयोगशाळांमध्ये साजरी करण्यासाठी समर्थन आणि समन्वयित करते.
- राष्ट्रीय विज्ञान दिन सार्वजनिक भाषणे, रेडिओ आणि टीव्ही कार्यक्रम, विज्ञान चित्रपट, थीम आणि संकल्पनांवर विज्ञान प्रदर्शने, वादविवाद, प्रश्नमंजुषा स्पर्धा, व्याख्याने आणि विज्ञान मॉडेल प्रदर्शन आयोजित करून साजरा केला जातो.
On the eve of Sir Chandrasekhara Venkata Raman’s birthday, take a look at this clip from 1930 when Sir Raman had just arrived to Stockholm, Sweden to receive his Nobel Prize at the Nobel Prize Award Ceremony on 10 December.