Table of Contents
जागतिक ओझोन दिन निबंध | World Ozone Day Essay
(ओझोन स्तर निबंधाच्या संरक्षणासाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस)
“ओझोनशिवाय पृथ्वी छप्पर नसलेल्या घरासारखी आहे.”
Celebration of World Ozone Day 2021
संयुक्त राष्ट्रांच्या सर्वसाधारण सभेने 16 सप्टेंबरला ओझोन लेयरच्या संरक्षणासाठी आंतरराष्ट्रीय दिवस | International Day for the Protection of the Ozone Layer म्हणून नियुक्त केले होते.
या वर्षी म्हणजे १६ सप्टेंबर २०२१ रोजी २७ वा जागतिक ओझोन दिवस साजरा होणार आहे.ओझोन हा त्रिकोणीय ऑक्सिजन अकार्बनिक रेणू आहे ज्यात फिकट निळा रंग आणि तीव्र वास आहे. त्याचे सूत्र Oз आहे म्हणजे 3 ऑक्सिजन. हा केवळ एक रेणू नाही जो एक तीव्र वास आहे, तो पृथ्वीभोवती संरक्षक थर आहे, जो थर पृथ्वीला विविध घातक वायूंपासून आणि अंतराळात तारे फुटण्याच्या हल्ल्यापासून संरक्षण करतो. शास्त्रज्ञांनी सिद्ध केले की सूर्य आणि इतर ताऱ्यांमध्ये विखंडन प्रतिक्रिया सतत होत असतात. जर रसायने, वायू आणि इतर प्रतिक्रिया उत्पादने थेट पृथ्वीवर पोहोचली तर ती पृथ्वीच्या सुरक्षिततेसाठी आणि जगण्यासाठी खूप धोकादायक ठरेल. प्रामुख्याने, ओझोनचा थर पृथ्वीला अतिनील किरणांपासून वाचवतो, जो पृथ्वीसाठी अत्यंत घातक आहे. म्हणून ओझोन हा पृथ्वीसाठी अत्यंत संरक्षक थर आहे.
पण दुर्दैवाने, आपल्या दैनंदिन जीवनात (Chlorofluorocarbons)क्लोरोफ्लोरोकार्बन्सच्या अतिवापरामुळे. क्लोरोफ्लोरोकार्बनचे मुख्य स्त्रोत रेफ्रिजरेटर आणि वातानुकूलन आहेत. हे क्लोरोफ्लोरोकार्बन ओझोन थर हळूहळू कमी होण्यास जबाबदार आहेत. शास्त्रज्ञांनी ओझोनच्या थरात एक छिद्र पाहिले आहे जे जगासाठी चिंताजनक आहे.
त्यामुळे जागरूकता निर्माण करण्यासाठी आणि क्लोरोफ्लोरोकार्बनचा वापर कमी करण्यासाठी पर्यावरणास अनुकूल तंत्रे आत्मसात करण्यासाठी, संयुक्त राष्ट्रांच्या सर्वसाधारण सभेने जागतिक ओझोन दिन साजरा करण्याचा प्रस्ताव मांडला, 1994 मध्ये हा निर्णय घेण्यात आला आणि तेव्हापासून दरवर्षी 16 सप्टेंबर रोजी जागतिक ओझोन दिन (World Ozone Day )साजरा केला जातो. हा दिवस राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर जगभरात साजरा केला जातो. पर्यावरणास अनुकूल आणि ओझोन(Ozone) संरक्षणात्मक उत्पादनांचा वापर पसरवण्यासाठी विविध देशांचे सरकार जागरूकता कार्यक्रम आणि समारंभ आयोजित करतात. आपल्या जगाचे संरक्षण कसे करावे हे तरुणांना शिकवण्यासाठी शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये वेगवेगळे कार्यक्रम आयोजित केले जातात. विद्यार्थ्यांमध्ये जागरूकता निर्माण करण्यासाठी शिक्षकांद्वारे विविध उपक्रम व्यवस्थापित केले जातात, जेणेकरून ते पर्यावरणास अनुकूल आणि ओझोन संरक्षण तंत्राचा वापर शिकू शकतील.
शास्त्रज्ञ आणि संशोधकांनी सिद्ध केले की क्लोरोफ्लोरोकार्बनच्या जागी हायड्रोफ्लोरोकार्बनचा वापर कमी धोकादायक आहे, असे संशोधनात म्हटले आहे; हायड्रोफ्लोरोकार्बन्समध्ये शून्य ओझोन कमी होण्याची क्षमता असते. क्लोरोफ्लोरोकार्बनऐवजी हायड्रोफ्लोरोकार्बनचा वापर केल्यापासून ओझोन कमी होण्याचे प्रमाण कमी होत असल्याचे वैज्ञानिकांनी देखील पाहिले आहे.
लोकांनी देखील हे जग वाचवण्यासाठी उपाय करायला हवेत, अन्यथा हे लवकरच संपेल. या येणाऱ्या जागतिक ओझोन दिवशी स्वतःला वचन द्या की तुम्ही अशी कोणतीही क्रिया करणार नाही जी ओझोन कमी होण्याचे कारण असेल.

1. World Ozone Day theme | जागतिक ओझोन दिनाची थीम
- 2021- Montreal Protocol – keeping us, our food and vaccines cool.
- 2020- Ozone for life: 35 years of ozone layer protection
- 2019- 32 Years and Healing
- 2018- The Montreal Protocol
- 2017- Caring for all life under the sun
- 2016- Ozone and climate: Restored by a World United.